Rola CSR w cieniu narastającej popularności ESG

Chociaż w latach 2020-2022 ukazało się łącznie prawie 40 tysięcy publikacji wzmiankujących o ESG, to aż 85 proc. Polaków deklaruje, że nie spotkało się wcześniej z tym pojęciem. Pomimo niskiej świadomości, prawie 40 proc. ankietowanych stwierdziło, że ochrona i przeciwdziałanie degradacji środowiska naturalnego powinny być priorytetem dla firm. Na istotność społecznej odpowiedzialności biznesu i praw człowieka wskazała około ¼ badanych. Czym zatem jest ESG i jak jego założenia mają się do działań CSR?

CSR (ang. Corporate Social Responsibilty) oznacza społeczną odpowiedzialność biznesu. Skupia w sobie wszystkie działania organizacji wpływające na pracowników, interesariuszy i społeczność miejsc, w których operuje firma. CSR można rozumieć jako strategię, której głównym celem jest wywieranie pozytywnego wpływu na ludzi i środowisko. Od 2010 roku obowiązuje norma ISO 26000 wprowadzona przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną, która zawiera wytyczne dotyczące wdrożenia CSR w firmie.

ESG (ang. Environmental, Social and Governance) poniekąd wyrosło z założeń CSR. Oznacza działania firmy na rzecz środowiska naturalnego, pracowników, klientów i dostawców oraz wprowadzenia tak zwanego ładu korporacyjnego. ESG należy traktować jako zestaw czynników, które pozwalają monitorować wszystkie efekty działalności firmy. Są to również kryteria oceny wiarygodności organizacji. W 2021 roku Unia Europejska wprowadziła dyrektywę CSRD, która nakłada obowiązek publikacji corocznych raportów ESG z całej działalności firmy z podziałem na poszczególne działy: środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny.

- Chociaż ESG ma wiele wspólnego z CSR, to podstawową różnicą między nimi jest odejście od swobody, którą do tej pory mieli przedsiębiorcy. Firmy muszą się bardziej zaangażować i wprowadzić założenia ESG, żeby nie wypaść z rynku. Należy pamiętać, że bez CSR nie byłoby ESG. Celem pierwszego jest pokazanie, że biznes może być odpowiedzialny wobec otoczenia, w którym działa. Z kolei ESG dąży do tego, by te wysiłki były mierzalne, próbuje przenieść CSR ze sfery czystej filantropii do konkretnego zestawu liczb - mówi Krzysztof Adamski, CEO BetterPOS, pomysłodawca Donateo.

Z perspektywy przedsiębiorstwa, różnice pomiędzy CSR i ESG są znaczące. Chociaż CSR skupia się na inicjatywach filantropijnych i wolontariacie, to założenia ESG tłumaczą jak te kwestie integrować z podstawowymi działaniami firmy, np. strategią czy zarządzaniem ryzykiem. Co więcej, ESG coraz częściej uznawane jest za integralną część strategii biznesowych, podczas gdy CSR uważano za dodatkowy, nieobowiązkowy element.

Badanie rynku przeprowadzone przez firmę KPMG w styczniu br. pokazuje, że popularność i znacznie ESG w biznesie z roku na rok wzrasta. Aż 79 proc. największych spółek ze świata raportuje dane dotyczące zrównoważonego rozwoju, a ponad połowa największych firm w Polsce przygotowuje osobny raport dedykowany tematyce ESG. Ponadto w ciągu ostatnich dwóch odsetek krajowych przedsiębiorstw, które wiążą czynniki ESG z modelem biznesowym wzrósł z 33 do 44 proc.

Należy pamiętać, że ESG uzupełnia ideę CSR, więc rozwiązania integrujące oba te podejścia mogą przynieść wiele korzyści firmie. Komisja Europejska potwierdza, że obowiązkowe raportowanie w zakresie zrównoważonego rozwoju prowadzi do zmniejszenia kosztów w perspektywie średnio- i długoterminowej. Spółki, które konsekwentnie wdrażają takie rozwiązania, zyskują ponadto większą wartość rynkową, są bardziej atrakcyjne dla inwestorów i odporne na ryzyko.

ESG jest także zieloną flagą dla potencjalnych pracowników. Na dzisiejszym konkurencyjnym rynku pracy, poszukiwani są pracodawcy, którzy angażują się społecznie i dbają o dobro zatrudnionych. Firmy, które skutecznie integrują cele charytatywne i społeczne z długoterminowymi strategiami biznesowymi, przyciągają utalentowaną kadrę i zwiększają retencję pracowników. Co więcej, w najbliższych latach największe wzrosty zatrudnienia, zaraz po sektorze sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego, będą wśród specjalistów ds. zrównoważonego rozwoju. Potwierdza to badanie “The Future of Jobs Report 2023” przygotowane przez World Economic Forum.

- Światowi liderzy rynku już od lat pokazują jak ważne jest dbanie o CSR i raportowanie działań w sferach ESG. Globalne firmy, takie jak Procter&Gamble, Unilever czy General Motors, realizują cele zero waste związane z redukcją odpadów oraz recyklingiem. General Motors w ciągu ostatnich lat zmniejszyło ilość resztek surowców o 62 proc., a związane z nimi koszty zredukowano aż o 92 proc. Szacuje się, że dzięki koncepcji zero waste, firmy sektora MŚP mogą obniżyć koszty związane z zarządzaniem odpadami nawet o połowę - dodaje Krzysztof Adamski.

CSR odgrywa kluczową rolę w kontekście narastającej popularności ESG. Stanowi ono podstawę dla firm, które dążą do zrównoważonego rozwoju i zwiększenia wartości dla interesariuszy. CSR może mieć też pozytywny wpływ na zaangażowanie pracowników i budowanie korporacyjnej kultury. Pracownicy często czują większą motywację i dumę pracując dla firm, które angażują się w działania społeczne i środowiskowe z własnej inicjatywy.

Pomimo rozwoju ESG, CSR nadal ma swoje miejsce i jest ważnym aspektem działalności firm. Giganci rynku już od lat udowadniają, że można skutecznie integrować cele charytatywne i społeczne z długoterminowymi strategiami biznesowymi, zwiększając tym samym rentowność przedsiębiorstwa. Wdrażanie CSR i uwzględnianie kryteriów ESG to nie tylko odpowiedzialność, ale także strategia, która przynosi korzyści finansowe, buduje zaufanie i stabilną pozycję rynkową.