Pandemia zmieniła podejście Polaków do oszczędzania. Zabezpieczenie przyszłości coraz ważniejsze

- Pandemia dobitnie pokazała nam, jak istotne jest posiadanie zaplecza finansowego. Niestety, jak wskazują dostępne badania i analizy, stan oszczędności Polaków wciąż pozostawia wiele do życzenia. Większość z nas chciałoby mieć swobodę finansową na emeryturze, dzięki której będziemy realizować swoje cele czy pasje. Niestety, nie idą z tym w parze decyzje finansowe. Jeżeli w ogóle odkładamy jakieś pieniądze, to wydajemy je przy najbliższej okazji. Ważna jest wiedza o produktach, które pozwolą zabezpieczyć się na przyszłość, w tym też na emeryturę – mówi Jacek Taraśkiewicz, dyrektor Departamentu Usług Inwestycyjnych i RBL_VC w Alior Banku.

Tymczasem wiedza o finansach, podobnie jak oszczędności Polaków są na niskim poziomie. Raport Assay Index wskazuje, że 44 proc. z nas nie posiada żadnych odłożonych pieniędzy. Pozostała grupa odłożyła średnio 29 688 zł. A tylko 6 proc. z tego grona, może pochwalić się środkami w wysokości powyżej 100 tys. zł. Jak wynika z badania, niecałe kilkanaście procent respondentów ma odłożoną na tyle dużą kwotę, że jest w stanie dzięki niej przeżyć co najmniej rok.

Mimo tych negatywnych danych, raport Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami pokazuje, że 50 proc. Polaków stwierdziło, że regularnie oszczędza, z kolei 41 proc. zadeklarowało chęć oszczędzania w przyszłości. Najczęściej pieniądze przeznaczane są na podróże (42 proc.), remonty mieszkań (37 proc.), zakup auta (34 proc.), zdrowie lub leczenie i zakup nieruchomości (28 proc.). Tylko jedna piąta Polaków jako cel wskazała emeryturę. Interesujący jest fakt, że choć oczekiwana kwota oszczędności, która może zapewnić poczucie bezpieczeństwa wzrasta wraz z wiekiem, to jednak tendencja do gromadzenia kapitału wraz z nim maleje. Tymczasem emerytura, którą po osiągnięciu wieku emerytalnego, będziemy pobierać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, według prognoz pozwoli na zaspokojenie tylko podstawowych potrzeb. Dotyczy to szczególnie dzisiejszych 20-,30- i 40-latków. Według wyliczeń ZUS stopa zastąpienia, czyli relacja przeciętnej wypłacanej emerytury do przeciętnego wynagrodzenia, będzie w przyszłości o wiele niższa. Dziś wynosi ona ok. 55 proc., podczas gdy w 2060 r. może to być zaledwie 25 proc.

Mając na uwadze powyższe prognozy należy zakładać, że oparcie swojej przyszłości jedynie na pierwszym filarze, czyli emeryturze z ZUS, wiąże się z dużym ryzykiem. Z kolei indywidualne oszczędzanie pozwoli po zakończeniu kariery zawodowej utrzymać komfortowy poziom życia. Na rynku istnieje kilka produktów emerytalnych, które mogą w tym pomóc. – Niezależnie, który produkt wybierzemy, kluczowy jest czas. Ważny jest zarówno moment podjęcia decyzji o dobrowolnym odkładaniu na emeryturę, jak i okres, w czasie którego regularnie będziemy pieniądze gromadzić, czyli im wcześniej, tym lepiej. W Alior Banku oferujemy dwa produkty – IKE i IKZE, które pozwalają zgromadzić kapitał dający poczucie bezpieczeństwa na przyszłość. Minimalna kwota pierwszej wpłaty to 400 zł, a dalsze oszczędzanie jest bardzo elastyczne. Klient sam decyduje ile i jak często przelewa na swoje konto emerytalne w ramach obowiązujących w danym roku limitów wpłat - mówi Marcin Kobus, dyrektor Działu Produktów Inwestycyjnych w Alior Banku.

Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) oraz Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) wspierają cały proces oszczędzania, ale również odgrywają rolę psychologicznego hamulca przed wydaniem pieniędzy. Wczesne rozpoczęcie i regularne oszczędzanie pozwalają zabezpieczyć się na okres emerytury. Przekonuje się o tym coraz więcej Polaków. Tylko w pierwszym półroczu zostało otwartych blisko 76 tys. nowych rachunków IKE i IKZE. Z danych KNF wynika, że na koniec 2020 r. funkcjonowało 741,6 tys. IKE, na których zgromadzono aktywa o wartości 11,9 mld zł i 407,6 tys. IKZE, na których zgromadzono aktywa o wartości 4,6 mld zł. Wielkość wpłat na rachunek nie jest dowolna i uzależniona jest od ustalanego co roku limitu. W 2021 roku w przypadku IKE wynosi on 15 777 zł, a na IKZE - 6 310,80 zł.  Jedną z niewątpliwych zalet IKE jest brak podatku od zysków kapitałowych, z kolei ulgę przy IKZE można poczuć od razu – odliczając wpłaty w PIT od podstawy opodatkowania. Przy wypłacie oszczędności, czyli po ukończeniu 65. roku życia, pobrany zostanie natomiast zryczałtowany podatek w wysokości 10 proc. dokonywanej wypłaty. W obu przypadkach wcześniejsza wypłata wiążę się z dodatkowymi kosztami podatkowymi.