Produkty cyfrowe oferowane klientom przez firmy z różnych branż osiągnęły wysoki poziom dojrzałości. Do rzadkości należą sytuacje, w których w aplikacjach pojawiają się krytyczne czy też znaczące błędy użyteczności. Jednocześnie, różnice w jakości usług czy produktów, a także w ich cenach, są coraz mniejsze. W tej sytuacji elementem decydującym o sukcesie staje się Customer Experience (CX). Firmy coraz częściej zdają sobie sprawę, że to właśnie doświadczenie użytkownika, w tym dostępność produktów cyfrowych, może stać się istotną przewagą konkurencyjną. Jeżeli dodamy do tego trendy demograficzne i starzejące się społeczeństwo, które w coraz większym stopniu będzie doświadczać deficytów w zakresie percepcji zmysłowej to dostępność nie jest już tylko wymogiem prawnym czy etycznym, ale może być wręcz strategicznym impulsem rozwojowym.
Nowe regulacje prawne – komu opłaca się płacić kary za brak dostępności?
Od 28 czerwca 2025 roku zacznie obowiązywać Ustawa o dostępności cyfrowej, będąca pochodną “Europejskiego Aktu o Dostępności”, która wprowadza szereg wymogów dla przedsiębiorstw dotyczących dostępności ich produktów cyfrowych.
Należy jednak pamiętać, że data ustalona przez Unię Europejską nie jest ostateczną. Dokument zakłada okres przejściowy, a także pewne ustępstwa. Przede wszystkim – podmioty gospodarcze otrzymują możliwość stopniowego dochodzenia do wymaganej przez ustawę dostępności, tak aby nie obciążać ich nieproporcjonalnie. W sytuacji, gdy opisane w ustawie nowe obowiązki będą zbyt kosztowne lub będą wymagały od firm zbyt dużych zmian technologicznych, będą one mogły ograniczyć wprowadzanie dostępności do tych wymagań, które nie stanowią nieproporcjonalnego obciążenia.
Ponadto, jeśli aplikacja wydana przed 28 czerwca 2025 będzie znajdowała się w sklepie np. Google Play lub AppStore w niezmienionej formie – czyli niezaktualizowana w żaden sposób – to nie będzie musiała ona zostać dostosowana do nowej dyrektywy do 28 czerwca 2030, czyli do czasu zakończenia okresu przejściowego. Z kolei, jakakolwiek aktualizacja produktu cyfrowego po 28 czerwca 2025 może być odbierana jako nowa aplikacja i wówczas zostanie ona objęta obowiązkiem dostosowania do wymogów dyrektywy.
Jednocześnie, nieprzestrzeganie wytycznych dyrektywy niesie za sobą kary pieniężne, co stanowi wyraźny sygnał, że dostępność przestaje być opcjonalna. Oczywiście – będą podmioty, które w imię krótkoterminowych kalkulacji stwierdzą, że bardziej opłaca im się zapłacić karę niż przebudować swoje aplikacje czy strony internetowe. Jednak na dłuższą metę to właśnie te organizacje mogą stracić dwa razy.
Firmy, które zignorują te regulacje, nie tylko narażą się na konsekwencje finansowe, ale także na utratę wiarygodności w oczach coraz bardziej świadomych konsumentów. Wdrożenie zasad dostępności do procesów wytwórczych, utrzymaniowych i rozwojowych powinno stać się priorytetem już teraz. Organizacje, które nie podejmą odpowiednich działań, zostaną w tyle za konkurencją, tracąc szansę na budowanie długotrwałych relacji z klientami.
Należy jednak pamiętać, że data ustalona przez Unię Europejską nie jest ostateczną. Dokument zakłada okres przejściowy, a także pewne ustępstwa. Przede wszystkim – podmioty gospodarcze otrzymują możliwość stopniowego dochodzenia do wymaganej przez ustawę dostępności, tak aby nie obciążać ich nieproporcjonalnie. W sytuacji, gdy opisane w ustawie nowe obowiązki będą zbyt kosztowne lub będą wymagały od firm zbyt dużych zmian technologicznych, będą one mogły ograniczyć wprowadzanie dostępności do tych wymagań, które nie stanowią nieproporcjonalnego obciążenia.
Ponadto, jeśli aplikacja wydana przed 28 czerwca 2025 będzie znajdowała się w sklepie np. Google Play lub AppStore w niezmienionej formie – czyli niezaktualizowana w żaden sposób – to nie będzie musiała ona zostać dostosowana do nowej dyrektywy do 28 czerwca 2030, czyli do czasu zakończenia okresu przejściowego. Z kolei, jakakolwiek aktualizacja produktu cyfrowego po 28 czerwca 2025 może być odbierana jako nowa aplikacja i wówczas zostanie ona objęta obowiązkiem dostosowania do wymogów dyrektywy.
Jednocześnie, nieprzestrzeganie wytycznych dyrektywy niesie za sobą kary pieniężne, co stanowi wyraźny sygnał, że dostępność przestaje być opcjonalna. Oczywiście – będą podmioty, które w imię krótkoterminowych kalkulacji stwierdzą, że bardziej opłaca im się zapłacić karę niż przebudować swoje aplikacje czy strony internetowe. Jednak na dłuższą metę to właśnie te organizacje mogą stracić dwa razy.
Firmy, które zignorują te regulacje, nie tylko narażą się na konsekwencje finansowe, ale także na utratę wiarygodności w oczach coraz bardziej świadomych konsumentów. Wdrożenie zasad dostępności do procesów wytwórczych, utrzymaniowych i rozwojowych powinno stać się priorytetem już teraz. Organizacje, które nie podejmą odpowiednich działań, zostaną w tyle za konkurencją, tracąc szansę na budowanie długotrwałych relacji z klientami.
Dostępność jako źródło przewagi konkurencyjnej
Wdrażanie dostępności do produktów cyfrowych to nie tylko spełnienie wymogów prawnych, ale także realna szansa na rozwój biznesu. Tworzenie dostępnych rozwiązań cyfrowych przynosi wiele korzyści, takich jak zwiększenie grona potencjalnych odbiorców, w tym osób z niepełnosprawnościami czy seniorów. W świetle aktualnych statystyk demograficznych, te grupy odbiorców już teraz stanowią znaczący odsetek populacji, zwłaszcza osoby starsze po 60 r.ż.
Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego za rok 2023, liczba ludności Polski wyniosła 37,6 mln osób. W tym samym roku, podobnie jak w latach poprzednich, nastąpił wzrost liczby mieszkańców w wieku 60 lat i więcej. Na koniec 2023 roku populacja osób starszych wyniosła 9,89 mln. Z kolei zgodnie z prognozą demograficzną w perspektywie do roku 2060 populacja Polski będzie stawała się coraz starsza. Liczba ludności w wieku 60 lat i więcej według prognozy GUS w roku 2030 ukształtuje się na poziomie 10,3 mln, w roku 2040 na poziomie 11,4 mln, w 2050 r. na poziomie 12,4 mln. W 2060 r. w Polsce będzie mieszkać 11,9 mln osób starszych stanowiąc 38,3 proc. ogółu ludności.
Z kolei na podstawie wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku liczba osób niepełnosprawnych ogółem wynosiła 5,4 mln i stanowiła 14,3 proc. ludności Polski.
Powyższe statystyki oraz prognozy wyraźnie sugerują, że dostępne cyfrowo produkty będą budować pozytywny sentyment wśród coraz większej liczby użytkowników, co przełoży się na zwiększenie lojalności klientów. Ponadto, pozytywne opinie na temat użyteczności i dostępności produktów cyfrowych działają jak efekt kuli śnieżnej – użytkownicy oczekują prostoty i intuicyjności, a firmy, które to zapewniają, zyskują przewagę na rynku.
Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego za rok 2023, liczba ludności Polski wyniosła 37,6 mln osób. W tym samym roku, podobnie jak w latach poprzednich, nastąpił wzrost liczby mieszkańców w wieku 60 lat i więcej. Na koniec 2023 roku populacja osób starszych wyniosła 9,89 mln. Z kolei zgodnie z prognozą demograficzną w perspektywie do roku 2060 populacja Polski będzie stawała się coraz starsza. Liczba ludności w wieku 60 lat i więcej według prognozy GUS w roku 2030 ukształtuje się na poziomie 10,3 mln, w roku 2040 na poziomie 11,4 mln, w 2050 r. na poziomie 12,4 mln. W 2060 r. w Polsce będzie mieszkać 11,9 mln osób starszych stanowiąc 38,3 proc. ogółu ludności.
Z kolei na podstawie wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku liczba osób niepełnosprawnych ogółem wynosiła 5,4 mln i stanowiła 14,3 proc. ludności Polski.
Powyższe statystyki oraz prognozy wyraźnie sugerują, że dostępne cyfrowo produkty będą budować pozytywny sentyment wśród coraz większej liczby użytkowników, co przełoży się na zwiększenie lojalności klientów. Ponadto, pozytywne opinie na temat użyteczności i dostępności produktów cyfrowych działają jak efekt kuli śnieżnej – użytkownicy oczekują prostoty i intuicyjności, a firmy, które to zapewniają, zyskują przewagę na rynku.
Przyszłość produktów cyfrowych to przyszłość Twojej firmy, myśl o dostępności
Dostępność produktów cyfrowych to nie tylko obowiązek, ale także szansa na rozwój i budowanie trwałej przewagi konkurencyjnej. Firmy, które już teraz zaczną traktować dostępność jako priorytet, nie tylko unikną kar, ale także zyskają lojalnych klientów i pozytywną reputację. W erze, gdzie doświadczenie użytkownika decyduje o sukcesie, dostępność staje się kluczowym elementem strategii biznesowej. To nie kłoda rzucona biznesowi pod nogi, lecz impuls do rozwoju i innowacji.
Autor:
Jakub Nawrocki
Lead UX Researcher w Future Mind