Ponad 80 proc. globalnych firm spodziewa się, że w ciągu 2-3 lat wzrośnie zakres raportowania podatkowego

11 czerwca 2025

Jako jedno z najważniejszych wyzwań wskazują również postępującą digitalizacją

System podatkowy przechodzi globalną transformację, która wykracza poza kwestie rozliczeniowe. Jak wynika z raportu Deloitte „Global Tax Policy Survey 2025”, postępującym trendem obserwowanym przez światowe firmy jest cyfryzacja rozliczeń, a pozytywne skutki wdrożenia rozwiązań – takich, jak e-fakturowanie – zauważa 40 proc. badanych. Na znaczeniu zyskuje także dostosowywanie lokalnych przepisów do nowych regulacji międzynarodowych. W kontekście Polski, jednym z kluczowych wyzwań jest modyfikacja krajowych instrumentów wsparcia – takich jak ulgi B+R czy preferencje podatkowe w SSE i PSI – do standardów wynikających z międzynarodowych regulacji OECD i Unii Europejskiej.

Ewolucja systemu podatkowego wynika zarówno z chęci zbudowania przewagi rynkowej, jak również z globalnych trendów. Eksperci Deloitte przeanalizowali czynniki, które zdaniem ponad tysiąca liderów tego sektora (dyrektorów podatkowych, dyrektorów finansowych oraz innych osób zarządzających obszarem podatkowym w firmach) w największym stopniu wpływają na ich pracę. Podobnie jak w 2024 r., respondenci z 28 krajów zauważają przede wszystkim rosnącą potrzebę przejrzystości i raportowania oraz cyfryzację podatków. Wśród innych priorytetów wskazanych przez badanych znalazły się m.in. zrównoważony rozwój, globalna reforma podatkowa oraz przyszłość modeli pracy.

Usprawnienia dzięki technologii

Odpowiadając na rosnące znaczenie cyfryzacji w podatkach, coraz więcej krajów wdraża usprawnienia oparte na sztucznej inteligencji oraz technologii. Aż 86 proc. państw raportuje postępy we wdrażaniu koncepcji OECD Tax Administration 3.0, czyli cyfrowej transformacji działu podatkowego, a co trzeci badany (35 proc.) uznaje dotychczasowe zmiany w tym obszarze za znaczące. Mimo że entuzjazm związany z oczekiwanymi korzyściami jest niższy niż w 2024 r., to cyfrowa transformacja nadal postrzegana jest jako kluczowy czynnik upraszczający rozliczenia. Przykładowo, 40 proc. respondentów zauważa, że e-fakturowanie oraz postępująca elektronizacja dokumentów celnych ułatwiły im spełnianie obowiązków rozliczeniowych.

Systematyczny rozwój cyfrowych rozwiązań wspierających sektor podatkowy jest widoczny również w Polsce.

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to jeden z najistotniejszych elementów transformacji w obszarze podatkowym w Polsce. Początkowo jego wdrożenie może generować wyzwania organizacyjne, ale w dłuższym horyzoncie czasowym rozwiązanie to usprawni procesy biznesowe w firmach, takie jak wysyłka czy odbiór faktur, a także ich księgowanie. Co istotne, wysyłka faktur do KSeF ułatwi, a z czasem także zautomatyzuje możliwości ich weryfikacji przez administrację skarbową w ramach czynności sprawdzających

Łukasz Prządo, starszy menedżer w zespole VAT, Deloitte.

Inną inicjatywą wartą uwagi jest wprowadzenie struktury JPK_CIT - nowego, elektronicznego formatu przekazywania danych z ksiąg rachunkowych. Struktura ta zawiera elementy podatkowe, które umożliwiają organom skarbowym bardziej szczegółową analizę danych źródłowych. Jej celem jest zwiększenie porównywalności danych między podatnikami, ale też zapewnienie spójności z informacjami pochodzącymi z systemu KSeF oraz deklaracji VAT, co w efekcie wzmacnia kontrolę i efektywność nadzoru podatkowego.

Warto podkreślić, że choć firmy są otwarte na cyfrowe rozwiązania, to jednocześnie wykazują się dużą ostrożnością w korzystaniu z narzędzi opartych o GenAI. Głównym wyzwaniem w ich wdrożeniu jest obawa pracowników przed pełną automatyzacją. Takie usprawnienia mają jednak na celu wyręczenie zatrudnionych od najbardziej rutynowych zadań, co pozwoli im przeznaczyć więcej czasu na te bardziej strategiczne

Paweł Hulewicz, dyrektor w zespole technologii w podatkach, Deloitte.

Mobilność wyzwaniem podatkowym

Ewolucja modeli pracy, przyspieszona przez pandemię COVID-19 oraz rosnącą cyfryzację, zmienia podejście firm do mobilności pracowników. Coraz częściej stosowanymi rozwiązaniami w tym obszarze są zarówno międzynarodowa praca zdalna, jak również bardziej złożone rozwiązania – w tym m.in. Global Employment Company (czyli podmiot w strukturze grupy, pełniący funkcję pracodawcy) oraz Employer of Record (firma zewnętrzna formalnie zatrudniająca pracownika i pełniąca funkcję pracodawcy). Choć rozwiązania te wspierają firmy w pozyskiwaniu pracowników o oczekiwanych kompetencjach, to generują także wyzwania podatkowe po stronie biznesu. Jak wynika z raportu, najczęściej wskazywanym jest obciążenie podatkiem dochodowym od osób prawnych, w tym ryzyko powstania zakładu podatkowego (76 proc. wskazań) oraz regulacje w zakresie cen transferowych.

Badanie pokazuje, że współczesne rynki pracy to rywalizowanie o talenty poprzez stosowanie zachęt podatkowych mających na celu przyciągnięcie zagranicznych pracowników, szczególnie w sektorach wymagających wysokich kwalifikacji. Aż 65 proc. respondentów potwierdza, że coraz częściej stosuje takie ulgi i zachęty podatkowe w celu zwiększenia atrakcyjności swoich ofert, podczas gdy spadek zainteresowania firm tego typu instrumentami zauważył co piąty badany.

Przedsiębiorstwa w Polsce są stosunkowo ostrożne w stosowaniu modeli pracy odbiegających od standardowych rozwiązań w zakresie mobilności pracowników. Przepisy polskie nie regulują wprost wskazanych kwestii, a aspekt międzynarodowy rodzi dodatkowo obawy przed skomplikowanymi i angażującymi obowiązkami podatkowymi i w zakresie ZUS za granicą. Mimo to z czasem także polskie przedsiębiorstwa zaczną podążać za trendami rynkowymi, aby przyciągnąć i utrzymać talenty i budować konkurencyjną pozycję na rynkach międzynarodowych

Katarzyna Kurzawska-Puchała, partnerka w zespole ds. rozwiązań dla pracodawców, Deloitte.

Wyzwania związane z globalnymi regulacjami

Kolejnym istotnym trendem mającym wpływ na kształtowanie polityki podatkowej są reformy o charakterze globalnym. W ocenie respondentów, jedną z najbardziej przełomowych zmian jest wprowadzenie globalnego podatku minimalnego w ramach tzw. filaru drugiego (Pillar 2). Aż 43 proc. badanych wskazuje, że głównym skutkiem nowych regulacji będzie większa złożoność obowiązków rozliczeniowych, natomiast co drugi ankietowany zauważa, że mimo zwiększenia wymagań w niektórych obszarach zgodności, uproszczenie lub zniesienie części istniejących przepisów może zrekompensować ten efekt.

Kwestią wywołującą różne opinie jest także potencjalny wpływ Pillar 2 na wysokość zobowiązań podatkowych. Aż 46 proc. respondentów przewiduje ich istotny wzrost, a podobny odsetek tej grupy (47 proc.) oczekuje niewielkich zmian. Tylko 5 proc. badanych uważa natomiast, że wprowadzenie nowych zasad nie wpłynie na poziom ich zobowiązań.

W przypadku Polski wyzwania związane z wdrożeniem Pillar 2 mają szczególny charakter. Globalny podatek minimalny ma być liczony na podstawie jednostkowych sprawozdań finansowych sporządzanych według krajowego standardu rachunkowości, co oznacza decentralizację obowiązków kalkulacyjnych i konieczność dostosowania się do nowych wymagań przez lokalne podmioty. Choć pełna kalkulacja będzie obowiązywać dopiero od 2027 roku, to do tego czasu - pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów - możliwe będzie skorzystanie z tymczasowego uproszczenia, pozwalającego bazować na danych z ksiąg rachunkowych grupowych

Maksymilian Białek, partner associate w zespole CIT, Deloitte.

Wśród innych wyzwań wskazywanych przez ekspertów Deloitte w Polsce jest także potwierdzony przez Ministerstwo Finansów wymóg jednolitego standardu rachunkowości w ramach grup kapitałowych. W ich ocenie preferowany standard krajowy może rodzić trudności dla podmiotów, które dotychczas stosowały Międzynarodowe Standardy Rachunkowości. Podkreślają także, że obecny kształt systemu ulg i zwolnień podatkowych nie jest w pełni zgodny z wymogami Pillar 2, a prace nad ich zmianą mogą w szczególnym stopniu wpłynąć na ulgę B+R oraz preferencje podatkowe dla inwestorów w ramach SSE i PSI.

W szerszym kontekście zmian regulacyjnych, coraz większe znaczenie zyskują także kwestie zrównoważonego rozwoju i ich wpływ na działalność firm. Z raportu Deloitte wynika, że dla nieco ponad połowy respondentów (55 proc.) inicjatywy podejmowane w tym obszarze stanowią obecnie priorytet, a co trzeci badany (36 proc.) korzysta z dotacji i zachęt, aby pokryć związane z nimi koszty.

Co więcej, kwestie związane ze środowiskiem odgrywają coraz bardziej istotną rolę w strategii rozwoju i transformacji przedsiębiorstw w Polsce, ponieważ konieczność dostosowania prowadzonej działalności do wymagań i obowiązujących przepisów związana jest z przeprowadzeniem szeregu, bardzo często kosztownych, inwestycji. Finansowanie niekomercyjne (dotacje, zachęty podatkowe, preferencyjne pożyczki) mogą istotnie obniżyć koszty tych działań, dlatego jest to obszar istotny dla przedsiębiorców w procesie planowania działań związanych z zieloną transformacją.

Pełny raport do pobrania znajduje się tutaj.

Subskrypcja:
Otrzymuj powiadomienia o kolejnych informacjach prasowych Deloitte na stronie:
www.deloitte.com/pl/subskrypcje

Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas.

Deloitte świadczy usługi audytorskie, konsultingowe, doradztwa podatkowego, prawnego i finansowego klientom z sektora publicznego oraz prywatnego, działającym w różnych branżach. Dzięki globalnej sieci firm członkowskich obejmującej 150 krajów oferujemy najwyższej klasy umiejętności, doświadczenie i wiedzę w połączeniu ze znajomością lokalnego rynku. Pomagamy klientom odnieść sukces niezależnie od miejsca i branży, w jakiej działają. Ponad 244 000 pracowników Deloitte na świecie realizuje misję firmy: wywierać pozytywny wpływ na środowisko i otoczenie, w którym żyją i pracują.