- Ze 100 konkretów Donalda Tuska udało się w ciągu roku od wygranych wyborów parlamentarnych zrealizować mniej więcej jedną czwartą. Te najważniejsze to m.in. wprowadzenie nowego świadczenia „babciowego”, jednomiesięcznych wakacji składkowych dla prowadzących działalność gospodarczą czy finansowanie z budżetu procedury in vitro. Co również istotne, uruchomiono środki z Krajowego Planu Odbudowy. Na razie nie ma za to mowy o wprowadzeniu podniesienia kwoty wolnej od podatku do 60 tys., zmian w składce zdrowotnej, kredytu dla młodych umożliwiających zakup mieszkania. Nie zlikwidowano również Funduszu Kościelnego, jak również nie zostały zliberalizowane przepisy aborcyjne. W powijakach jest wciąż reforma wymiaru sprawiedliwości. Minione 12 miesięcy oznaczało za to zwrot w realizacji CPK, elektrowni atomowych czy wielkich planów spółek Skarbu Państwa, które znacznie przyhamowały. Wbrew wcześniejszym zapowiedziom obchody rocznicy wyborów była dość skromne. Nie odbyło się żadne uroczyste spotkanie koalicjantów. Za to orędzie z tej okazji w Sejmie wygłosił prezydent Andrzej Duda, który chwalił poprzednie rządy PiS, a krytykował działania obecnego gabinetu.
- „Odzyskać kontrolę. Zapewnić bezpieczeństwo” pod takim hasłem rząd przyjął w tym tygodniu nową strategię migracyjną. Dokument, który ma obowiązywać do 2030 roku, liczy 36 stron i składa się z ośmiu rozdziałów. Dotyczą one m.in. kwestii dostępu do terytorium, prawa do azylu, dostępu do rynku pracy czy integracji. Rząd uznał, że polityka uzupełnienia niedoborów na rynku pracy migrantami "generuje liczne wyzwania i ryzyka". Wiele kontrowersji wywołała zapowiedź, że jednym z jej elementów będzie czasowe terytorialne zawieszenie prawa do azylu. Ma to być rozwiązanie podobne do przyjętego w Finlandii, która graniczy z Rosją. Zaostrzone zostaną także zasady nabywania obywatelstwa przez uchodźców i posiadaczy Karty Polaka, a także cudzoziemców, przebywających nieprzerwanie na terytorium Polski. Donald Tusk przedstawił swoje stanowisko w tej kwestii na wczorajszym posiedzeniu Rady Unii Europejskiej, gdzie miał spotkać się ze zrozumieniem. Szacuje się, że obecnie w Polsce mieszka między 2,3 mln a 2,5 mln cudzoziemców. Co istotne, w samej koalicji nie ma zgody, co do zaproponowanej strategii migracyjnej. Pomysł krytykowały Lewica i Polska 2050. Bezwarunkowo za jest PSL.
- Koalicja Obywatelska ma przedstawić swojego kandydata na prezydenta 7 grudnia. Niemal miesiąc wcześniej, bo w Święto Niepodległości 11 listopada nazwisko kandydata przedstawi Prawo i Sprawiedliwość. Największe szanse na nominację KO ma prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, ale też minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski. Z kolei według nieoficjalnych informacji najpoważniejszym kandydatem z ramienia PiS jest Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej. Wciąż nie wiadomo także, czy na start zdecyduje się marszałek Sejmu Szymon Hołownia. Z kolei jeżeli chodzi o Lewicę to w przestrzeni publicznej są dwa nazwiska: Agnieszki Dziemianowicz-Bąk oraz posła Łukasza Litewki. Wciąż mówi się również o starcie jako niezależnego kandydata Jacka Siewiery, szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego. W tej chwili jedynym oficjalnym kandydatem jest Sławomir Mentzen z Konfederacji. Wybory prezydenckie odbędą się w maju przyszłego roku.
- Powołanie Komisji Rozwoju Bezpieczeństwa Sztucznej Inteligencji jako krajowego organu nadzoru nad AI, uregulowanie postępowań kontrolnych i karnych oraz sądowej ochrony praw obywateli, to niektóre propozycje z opublikowanego projektu ustawy dot. sztucznej inteligencji. Zmiana ma dostosować polskie prawo do unijnego rozporządzenie dot. AI. Projekt przewiduje powołanie nowego organu nadzoru rynku dla systemów sztucznej inteligencji. Ma nim być Komisja Rozwoju i Bezpieczeństwa Sztucznej Inteligencji. Ministerstwo Cyfryzacji zaproponowało, by organ ten miał charakter kolegialny, co umożliwić ma sprawną koordynacje i współpracę działań. Pracami Komisji kierować ma powołany przez premiera przewodniczący. Członkami komisji mają być przedstawiciele instytucji kluczowych dla rozwoju rynku AI, tj. ministra właściwego ds. informatyzacji (obecnie MC), ministra powołanego do koordynowania działalności służb specjalnych, Urzędu Ochrony Danych Osobowych, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Nowy organ ma m.in.: sprawować nadzór nad rynkiem AI; współpracować z UODO oraz innymi organami w zakresie realizacji zadań określonych rozporządzeniem UE; współpracować z organami i instytucjami UE oraz państw członkowskich; opiniować projekty aktów prawnych związanych z regulacjami sztucznej inteligencji. Docelowo Komisja ma pełnić również inne obowiązki, np. nadzór nad ustanowieniem i działaniem piaskownic regulacyjnych (mają one pozwolić na testowanie innowacyjnych systemów AI w bezpiecznych warunkach). Projekt przewiduje, że Komisja będzie rozpatrywać wnioski dot. zezwolenia na wprowadzenie do obrotu lub oddanie do użytku systemów sztucznej inteligencji uznanych przez unijne rozporządzenie za systemy wysokiego ryzyka (tj. wykorzystywane m.in w kształceniu, infrastrukturze krytycznej, zatrudnianiu pracowników, zarządzaniu migracją).
- Dyrektywa o pracy platformowej została przyjęta przez kraje członkowskie Unii Europejskiej. Jej celem jest poprawa warunków pracy ponad 28 mln osób pracujących dla platform cyfrowych na terenie Wspólnoty. Dyrektywa wprowadza m.in. prawne domniemanie stosunku pracy, szczególnie w sytuacji wystąpienia określonych faktów, takich jak wydawanie poleceń służbowych czy kontrola ze strony pracodawcy przypominająca tę dotyczącą pracowników etatowych. Co istotne, ciężar dowodu będzie spoczywać na platformie, czyli to ona będzie musiała udowodnić, że stosunek pracy nie istnieje. Dzięki regulacjom pracownicy platform cyfrowych świadczących usługi m.in. transportowe (np. Uber) czy dostarczanie posiłków (np. Glovo) mają zyskać prawo do przysługujących im praw pracowniczych, takich jak ubezpieczenie zdrowotne czy zasiłek. Wdrożenie przepisów dotyczących domniemania stosunku pracy będzie obowiązkiem każdego z państw członkowskich. Dyrektywa jako pierwsza w historii UE reguluje także kwestię wykorzystania algorytmów w miejscy pracy. Zautomatyzowane systemy mają zostać objęte nadzorem ze strony wykwalifikowanego personelu, a sami pracownicy uzyskają możliwość kwestionowania decyzji podejmowanych w zautomatyzowany sposób. W praktyce oznacza to, że pracownicy nie będą mogli zostać wydaleni z pracy na podstawie decyzji algorytmu.
- Nowy projekt ustawy przewiduje wprowadzenie instytucji „ślepego pozwu”, która umożliwi osobom poszkodowanym dochodzenie roszczeń cywilnych przeciwko anonimowym sprawcom naruszeń internetowych. Projekt został skierowany do pierwszego czytania 15 października 2024 r. Ustawa przewiduje, że poszkodowani będą mogli dochodzić swoich praw, składając pozew przeciwko „osobie nieznanej”. Na tej podstawie sąd może zobowiązać usługodawców lub przedsiębiorstwa telekomunikacyjne do ujawnienia danych identyfikujących sprawcę. Usługodawcy internetowi i telekomunikacyjni, którzy odmówią przekazania danych na żądanie sądu, mogą zostać obciążeni grzywną do miliona złotych. Celem jest poprawa efektywności w zwalczaniu cyberprzemocy i naruszeń dóbr osobistych w przestrzeni online, zwłaszcza w kontekście anonimowości w sieci. Mechanizm „ślepego pozwu” ma wzmocnić ochronę prawną osób poszkodowanych przez anonimowych sprawców i umożliwić szybsze działania w przypadkach naruszeń internetowych.
- 22-25 października - wizyta prezydenta Andrzeja Dudy w Korei
- 5 listopada - wybory prezydenckie w USA
