- Wczoraj minęła połowa kadencji Sejmu. Do 3 listopada br. Sejm zebrał się na 43 posiedzeniach i obradował przez 131 dni. Komisje spotkały się 2 817 razy, z czego stałe 2 543 razy, nadzwyczajne 96, a śledcze 178. Od 13 listopada 2023 r. do 3 listopada 2025 r. w Sejmie zarejestrowano 598 projektów ustaw. Z tych projektów uchwalono 337 ustaw, co daje prawie osiem ustaw na każde posiedzenie Sejmu. Najwięcej inicjatyw ustawodawczych zostało wniesionych przez Radę Ministrów (341). 217 projektów zostało wniesionych przez grupę posłów, a 16 przez komisje sejmowe. 14 inicjatyw ustawodawczych przedstawili obywatele, 13 prezydent Andrzej Duda i Karol Nawrocki oraz 10 Senat. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami Szymon Hołownia, marszałek Sejmu przez ostatnie dwa lata, podpisał 13 listopada 2025 r. rezygnację ze swojej funkcji, co jest wynikiem umowy koalicyjnej zawartej między partiami rządzącymi. Rezygnacja ta wejdzie w życie 18 listopada o godzinie 8:00. Jego następcą zgodnie z koalicyjnymi ustaleniami ma zostać Włodzimierz Czarzasty, współprzewodniczący Nowej Lewicy i obecny wicemarszałek Sejmu. To dla Czarzastego awans nie tylko prestiżowy, ale też finansowo korzystny, jako że stanowisko marszałka Sejmu to jedno z najlepiej wynagradzanych w państwie po prezydencie. Marszałek Sejmu otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości około 15 532 zł brutto oraz dodatek funkcyjny w wysokości 5 010 zł, co łącznie daje miesięczne uposażenie na poziomie około 20 542 zł. Jest to identyczna kwota jak wynagrodzenie marszałka Senatu i Prezesa Rady Ministrów.
- Wczoraj w resorcie pracy odbyło się spotkanie ze stroną społeczną w sprawie reformy Państwowej Inspekcji Pracy. Przedstawiono zmiany, które mają zostać wprowadzone do projektu. Zgodnie z nimi inspektor będzie mógł stwierdzić istnienie stosunku pracy maksymalnie trzy lata wstecz, a główny inspektor pracy lub sąd będą mogli uchylić rygor natychmiastowej wykonalności. To niejedyna zmiana. inspektor ma zyskać trzy możliwości działania. Po pierwsze będzie mógł wydać decyzję administracyjną o zamianie zlecenia w etat. Po drugie będzie mógł jak obecnie skierować sprawę do sądu. Wtedy to sąd, by ustalił, czy umowę należy zamienić w etat. Po trzecie przed wydaniem decyzji czy skierowaniem sprawy do sądu inspektor będzie mógł wydać polecenie, by zasady zatrudnienia były zgodne z prawem. Resort pracy przygotował reformę PIP, która umożliwi inspekcji dostęp do danych z ZUS i KAS, dając tym samym możliwość dokładnych kontroli firm zatrudniających tylko na umowach zlecenia, umowach agencyjnych lub innych umowach cywilnoprawnych. Projekt zakłada, że PIP będzie mogła administracyjną decyzją zmienić charakter umowy cywilnoprawnej na umowę o pracę, określając wymiar czasu pracy oraz wysokość wynagrodzenia, z natychmiastową wykonalnością takiej decyzji, choć możliwą do zaskarżenia w sądzie. Eksperci jednak ostrzegają, że taka reforma może naruszać zasadę dobrowolności zawierania umów, a inspektorzy powinni raczej lepiej wykorzystywać już istniejące uprawnienia. Jednak ministerstwo podkreśla, że działania te są jednym z kamieni milowych Krajowego Planu Odbudowy, mającym na celu ograniczenie segmentacji rynku pracy i zwiększenie ochrony pracowników. Jak ujawnił resort pracy ponad 150 tys. firm w Polsce zatrudnia pracowników wyłącznie na podstawie umów cywilnoprawnych, co sprawia, że Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) nie ma ich pod kontrolą. To ogromna luka w systemie kontroli, bo PIP dziś może monitorować tylko minimalną stawkę godzinową, ale nie sam fakt zatrudnienia. Aktualnie ponad 3,2 tys. firm zatrudnia co najmniej 10 osób wyłącznie na umowach cywilnoprawnych, co pokazuje skalę zjawiska.
- Polska otrzymała możliwość ubiegania się o pełne zwolnienie z mechanizmu relokacji migrantów w ramach nowego unijnego paktu azylowo-migracyjnego, który zacznie obowiązywać od czerwca 2026 roku. Decyzję potwierdziła Komisja Europejska, a wniosek w tej sprawie został złożony przez Polskę. Mechanizm przewiduje trzy formy solidarności: relokację migrantów, wsparcie finansowe lub operacyjne, przy czym relokacja nie będzie obowiązkowa. Zwolnienie Polski wynika m.in. z dużej liczby osób z Ukrainy objętych tymczasową ochroną. Ostateczna decyzja zostanie podjęta przez Radę UE większością kwalifikowaną. Jednocześnie KE zapoczątkowała roczny cykl zarządzania migracją dla usprawnienia wdrażania paktu oraz przygotowała raport wskazujący na spadek nielegalnych przekroczeń granic o 35 proc., ale również na wyzwania w zakresie migracji i instrumentalizacji tego zjawiska przez Rosję i Białoruś. Komisja Europejska już wcześniej wskazała, że Polska, obok Bułgarii, Czech, Estonii, Chorwacji oraz Austrii, zmaga się z poważnym napływem migrantów i może ubiegać się o pełne lub częściowe zwolnienie z tego obowiązku.
- Prezydent Karol Nawrocki podjął decyzję o odmowie nominacji 46 sędziów, co oznacza, że nie zostaną oni awansowani ani nominowani na stanowiska orzecznicze. Podkreślił, że nominacje sędziowskie są jego konstytucyjną prerogatywą i nie potrzebują kontrasygnaty premiera, co oznacza, że ma pełną autonomię w tej decyzji „konstytucyjną prerogatywą”. Decyzja prezydenta wywołała szeroką dyskusję na temat niezależności wymiaru sprawiedliwości i procesu nominacji sędziów, zwłaszcza tych, którzy są krytyczni wobec obecnych zmian w sądownictwie i reformy. Dodatkowo, sytuacja wpisuje się w trwającą dyskusję dotyczącą równowagi kompetencji pomiędzy prezydentem a innymi instytucjami państwa w kwestii obsady stanowisk sędziowskich. Rząd i Ministerstwo Sprawiedliwości ostro zareagowały na decyzję prezydenta Karola Nawrockiego. Rzecznik rządu Adam Szłapka nazwał tę decyzję „próbą uzurpacji uprawnień” i podkreślił, że sędziowie mają prawo kwestionować status innych sędziów w drodze orzeczeń, a działania prezydenta podważają konstytucyjne zasady niezawisłości sądów i sędziów. Ministerstwo Sprawiedliwości zwróciło uwagę, że w piśmie od prezydenta brakuje uzasadnienia odmowy. Minister Waldemar Żurek zadeklarował oczekiwanie na imienną listę, aby ocenić, czy decyzja ma podstawy merytoryczne, i zasugerował, że jeśli jest to związane z „neoKRS”, to może ją jedynie popierać. Jednocześnie wskazał możliwość znalezienia rozwiązań dla sędziów, którym odmówiono awansu. Na liście jest 38 sędziów rejonowych, którzy mieli dostać awans do sądów okręgowych.
- Najnowsze dane GUS pokazują, że produkt krajowy brutto Polski w III kwartale 2025 r. wzrósł o 3,7% rok do roku, co jest najwyższą dynamiką od trzech lat. W ujęciu kwartalnym PKB również wzrósł o 0,8%, a prognozy wskazują, że dynamika wzrostu w kolejnych kwartałach może sięgnąć nawet 4%. Wzrost PKB napędza głównie konsumpcja prywatna i powracające inwestycje, które wraz ze środkami zewnętrznymi odgrywają kluczową rolę w ożywieniu gospodarczym. Eksperci podkreślają, że poprawiają się również wskaźniki sprzedaży i nowych zamówień, co dodatkowo wspiera pozytywne nastroje wśród przedsiębiorców. Wśród polskich przedsiębiorców zapanowało optymizm. Z kolei istopadowy odczyt Miesięcznego Indeksu Koniunktury badającego nastroje polskich przedsiębiorstw osiągnął najwyższy od czterech lat poziom 108,5 pkt. To drugi raz z rzędu kiedy indeks utrzymuje się powyżej neutralnych 100 pkt. W ujęciu miesiąc do miesiąca urósł on o 5,3 pkt oraz 10,8 pkt rok do roku, co wskazuje na przewagę pozytywnych nastrojów wśród przedsiębiorstw. Zdaniem ekspertów listopadowy odczyt MIK może stanowić potwierdzenie przyspieszenia w polskiej gospodarce. Motorami wzrostu maja być procesy inwestycyjne, wspierane przez środki unijne i krajowe oraz spadająca odczuwalność barier działalności, takich jak ceny energii – stanowią one obecnie problem dla 47 proc. firm, o 23 pkt. proc. mniej w porównaniu z 2021 r.
- Parlament Europejski zatwierdził mandat negocjacyjny dotyczący opóźnienia wdrożenia systemu ETS2, będącego rozszerzeniem unijnego systemu handlu emisjami na sektor transportu i budynków. Polska, wspólnie z Czechami, Hiszpanią oraz krajami bałtyckimi, domaga się odroczenia wejścia w życie ETS2 o trzy lata (do 2031 r.), podczas gdy większość krajów UE zgodziła się na przesunięcie o jeden rok (do 2029 r.). Polski rząd, reprezentowany m.in. przez premiera Donalda Tuska, wielokrotnie podkreślał potrzebę dalszego przesunięcia startu systemu, argumentując, że obecna formuła może znacząco obciążyć gospodarstwa domowe oraz wpłynąć na wzrost cen paliw i energii. Szacuje się, że ETS2 spowoduje wzrost cen benzyny o kilkadziesiąt groszy za litr, a koszty ogrzewania gazowego dla przeciętnej rodziny mogą wzrosnąć nawet o 1,5 tys. zł rocznie. System ETS2 jest częścią unijnego pakietu „Fit for 55”, mającego na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 roku. Kontrowersje wokół ETS2 wynikają z obaw o wpływ kosztów na obywateli i gospodarkę, szczególnie w Polsce, gdzie sytuacja energetyczna i tempo transformacji są trudniejsze niż w wielu innych krajach UE. Negocjacje Parlamentu Europejskiego i Rady UE będą kluczowe dla ostatecznego kształtu ETS2 oraz harmonogramu jego wdrożenia.
- Opóźnienia w transferze unijnych pieniądze na polskie zbrojenia. 43,7 mld euro, które miały trafić do Polski w ramach programu SAFE stanęły pod znakiem zapytania. Według doniesień medialnych lista projektów wspierających zakup uzbrojenia i rozwój europejskiego przemysłu obronnego wciąż nie została ukończona. Ostateczna decyzja ma zapaść dopiero w 2026 r., po ocenie i zatwierdzeniu konkretnych projektów zgłoszonych przez Polskę. Przygotowaniem propozycji pierwotnie miała się zajmować Agencja Uzbrojenia, ale w ostatnich tygodniach w całą procedurą włączyły się inne ministerstwa, m.in. resort Spraw Wewnętrznych i Administracji, który jak donoszą media dopiero uczy się, jak przygotowywać odpowiednie wnioski. Sprawie nie pomaga sama Komisja Europejska, która zmienia wytyczne, co prowadzi do opóźnień w procedurach oraz spór między Ministerstwem Obrony Narodowej i Ministerstwem Finansów. Kierowany przez Andrzeja Domańskiego resort chciałby, aby część pieniędzy z SAFE refinansowała zakupy budżetowe, umożliwiając tym samym zmniejszenie deficytu, co jednak ograniczyłoby budżet MON. Istotną kwestią jest także brak regulacji dotyczących zwolnienia zakupów uzbrojenia z podatku VAT, co przewiduje rozporządzenie SAFE. Ostateczne decyzje dotyczące polskiej listy powinny zapaść w najbliższych dniach.
- 18-21 listopada 2025 r. - następne posiedzenie Sejmu z wyborem nowego marszałka Sejmu
