- Jeszcze w tym tygodniu prezydent powinien zdecydować o losach ustawy budżetowej. Uchwalona przez parlament ustawa trafiła na jego biurko w ostatni piątek. Według konstytucji Andrzej Duda ma siedem dni na jej podpisanie. Prawo weta mu w tym przypadku nie przysługuje. Może natomiast przed podpisaniem ustawy budżetowej skierować ją do Trybunału Konstytucyjnego. Gdyby tak się stało, to TK powinien wydać wyrok w ciągu dwóch miesięcy. Wątpliwości może budzić obcięcie o ponad połowę budżetu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, o 23 proc. Krajowej Rady Sądownictwa czy też o 17 proc. Trybunału Konstytucyjnego. Wszystkie te organy są zdominowane przez przedstawicieli PiS. W przypadku TK przewidziano też zmniejszenie do zera wynagrodzeń sędziów. Z wypowiedzi członków rządu wynika, że jest to motywowane poważnymi zastrzeżeniami prawnymi co do składu Trybunału. Przez cięcia budżetowe rząd chce w ten sposób wymusić zmiany kadrowe w TK. Jeśli prezydent skieruje ustawę do TK, to będzie to gest bardziej symboliczny niż mający realne znaczenie. Przepisy bowiem gwarantują możliwość prowadzenia przez rząd polityki budżetowej na podstawie projektu budżetu. Andrzej Duda w ub. roku podpisał ustawę budżetową, a równocześnie skierował ją do TK. Co ciekawe Trybunał do dziś nie wydał wyroku w tej sprawie. Na razie nadał jej sygnaturę K 3/24, a na 19 lutego 2025 r. wyznaczył rozprawę.
- Projekt nowelizacji Kodeksu pracy, który opublikowano w wykazie prac legislacyjnych rządu zakłada ujednolicenie i uszczegółowienie przepisów dotyczących mobbingu. Mobbingiem będzie można nazwać działania związane z uporczywym nękaniem pracownika. Zaproponowane przepisy przewidują stosowanie analogicznych zasad jakie obecnie dotyczą molestowania seksualnego. Pracodawcy będą mieli również obowiązek przeciwdziałania naruszeniom zasady równego traktowania oraz mobbingowi poprzez stosowanie działań prewencyjnych, wykrywanie oraz szybkie i właściwe reagowanie, a także poprzez działania naprawcze i wsparcie osób dotkniętych nierównym traktowaniem. Projekt obejmuje też „zdefiniowanie roszczeń pracowniczych w przypadku naruszenia zasady równego traktowania oraz mobbingu jako kompensacji szkody majątkowej w formie odszkodowania lub krzywdy niematerialnej jako zadośćuczynienia, z jednoczesnym zróżnicowaniem ich wysokości w przypadku spraw dyskryminacyjnych względem tego, czy naruszenie takie miało charakter incydentalny, czy wielokrotny”. W ustawie zostanie również określony dolny próg wysokości zadośćuczynienia za stosowanie mobbingu. Zgodnie z przedstawionym projektem, w sprawach dotyczących naruszenia zasady równego traktowania podobnie jak w ustawie z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania (Dz.U. z 2024 r. poz. 1175) na pracowniku będzie ciążył obowiązek uprawdopodobnienia naruszenia tej zasady, a na pracodawcę konieczność udowodnienia, iż do naruszenia zasady równego traktowania nie doszło. MRPiPS planuje, że projekt nowych przepisów zostanie przyjęty przez rząd w trzecim kwartale br.
- Rząd pracuje nad projektem dotyczącym treści publikowanych w Internecie. W Ministerstwie Cyfryzacji trwają prace nad projektem ustawy, która umożliwiłaby prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE) rozstrzygać czy zablokować jakieś treści w Internecie bez udziału sądu. W teorii zmiany w prawie mają spowodować, że możliwe będzie zawnioskowanie o usunięcie nielegalnych treści w procedurze administracyjnej oraz będzie możliwość odwołania do sądu. Odpowiednie regulacje mają zostać zawarte w ustawie wdrażającej unijne rozporządzenie – akt o usługach cyfrowych (DSA). Kontrowersje wzbudzają jednak zapisy wskazujące na procedurę blokowania treści, wykluczającą udział sądu. Sami autorzy wpisów o blokadzie mieliby się dowiadywać już po fakcie, ale po fali krytyki minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiedział, że ten punkt zostanie zmieniony. Zapewnił też, że nie zamierza zawieszać działalności platformy X ani innych portali społecznościowych i że nie było i nie ma takich planów.
- W 2024 r. o 38 proc. spadła liczba osób nielegalnie przekraczających granicę Unii Europejskiej w porównaniu z 2023 r. W ubiegłym roku do UE przybyła najniższa liczba nielegalnych migrantów od 2021 r. W 2024 roku najwięcej migrantów przybyło do Unii Europejskiej szlakiem wschodnio-śródziemnomorskim. Było to 69 436 osób, czyli o 14 proc. więcej niż w roku poprzednim. Niewiele mniej osób przybyło do UE przez Wielką Brytanię – 67 552 osoby (+9 proc.) i szlakiem środkowo-śródziemnomorskim – 66 766 osób. Na tym ostatnim szlaku odnotowano jednak znaczący spadek w porównaniu z 2023 r., bo aż o 59 proc. Wzrosła natomiast liczba osób przybywających do Europy szlakiem zachodnio-afrykańskim. W 2024 r. było ich 46 877, czyli o 18 proc. więcej niż w 2023 r. Największy spadek odnotowano natomiast na szlaku zachodnio-bałkańskim. Tą trasą przybyło na teren UE 21 520 osób, o 78 proc. mniej niż w roku poprzednim. Z kolei na szlaku zachodnio-śródziemnomorskim wzrost wyniósł 1 proc., a liczba osób 17 026. Najmniej ludzie nielegalnie przekroczyło wschodnią granicę Unii Europejskiej, czyli granicę z Rosją, Białorusią i Ukrainą. Na tym szlaku odnotowano 17 001 nielegalnych wjazdów. Jednocześnie trasa ta zaliczyła największy wzrost procentowy, do UE szlakiem tym przedostało się bowiem o 192 proc. więcej migrantów niż w roku poprzednim. Jak chodzi o obywatelstwa osób przekraczających nielegalnie granicę z UE, to byli to Malijczycy, Senegalczycy i Marokańczycy, Syryjczycy, Afgańczycy i Egipcjanie, Bengalczycy, Tunezyjczycy, Algierczycy, Turcy, Ukraińcy, Etiopczycy, Somalijczycy oraz Wietnamczycy. Większość przybywających nielegalnie do Europy migrantów stanowili mężczyźni. Kobiety odpowiadały bowiem jedynie za niewiele ponad 10 proc. osób. W 2023 r. stanowiły one 13 proc. wszystkich migrantów, a w 2024 r. było to już 16 proc.
- Rząd przyjął projekt ustawy mający na celu dostosowanie polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy wprowadzają możliwość zachowania terminu do złożenia pism, takich jak wnioski czy odpowiedzi na wezwania, w formie papierowej poprzez nadanie ich pocztą. W przypadku m.in. procedury podatkowej i administracyjnej, będzie można nadać pismo u dowolnego operatora pocztowego. Dzięki temu podatnicy będą mogli korzystać z szerokiej gamy operatorów pocztowych, a nie być ograniczeni wyłącznie do Poczty Polskiej. Rejestr operatorów jest dostępny na stronie internetowej Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Dodatkowo, zaprojektowane przepisy zapewniają objęcie oprocentowaniem nadpłat podatku powstałych w wyniku korzystnych dla podatnika orzeczeń TSUE oraz Trybunału Konstytucyjnego. Oprocentowanie będzie naliczane od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, co zwiększy ochronę finansową dla podatników. Nowe regulacje mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, co umożliwi szybkie wdrożenie zmian i zwiększenie elastyczności w procedurach podatkowych oraz administracyjnych.
- Nowy projekt ustawy o kredycie konsumenckim oraz o zmianie ustawy o prawach konsumenta został przedstawiony w celu znaczącego zwiększenia ochrony konsumentów korzystających z kredytów konsumenckich. Projekt ten jest odpowiedzią na dyrektywy UE, które wymagają pełnej harmonizacji przepisów dotyczących kredytów konsumenckich w całej Unii Europejskiej. Kluczowe zmiany obejmują zniesienie górnego limitu kredytu konsumenckiego (z 75 000 EUR do 100 000 EUR). W celu umożliwienia konsumentom natychmiastowego nabycia towaru i usługi, na które jest zaciągany kredyt, wprowadzone będzie rozwiązanie, zgodnie z którym rozpoczęcie wykonywania umowy o kredyt konsumencki jest dozwolone, jeżeli zgodzi się na to konsument. Wprowadzono obowiązkowe ostrzeżenia w reklamach kredytowych, zakazując sugestii poprawy sytuacji finansowej konsumenta poprzez zaciągnięcie kredytu. Dodatkowo, wprowadzono zakaz domyślnie zaznaczanych pól, co oznacza, że konsument nie będzie musiał pamiętać o ręcznym odznaczaniu zgód na dodatkowe usługi, a takie pola nie będą mogły być wstępnie zaznaczone. Uproszczono informacje przedumowne, które teraz muszą być przedstawiane na pierwszej stronie formularza kredytowego, zwiększając przejrzystość umów. Projekt ustawy nakłada również obowiązek na kredytodawców dostarczania konsumentom szczegółowych wyjaśnień dotyczących warunków kredytu, co ma umożliwić lepszą ocenę jego dopasowania do potrzeb konsumenta. Dodatkowo, wprowadzono surowsze sankcje za uchybienia wobec obowiązków kredytodawców oraz regulacje dotyczące oceny zdolności kredytowej konsumentów, w tym obowiązek transparentnego informowania o procesie oceny oraz możliwość przeglądu decyzji kredytodawcy. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to II kwartał 2025 roku.
- 20 stycznia: zaprzysiężenie Donalda Trumpa na prezydenta USA
- 22-24 stycznia: kolejne posiedzenie Sejmu